Τα τελευταία 40 χρόνια η Greenpeace έχει καταξιωθεί ως ένας από τους βασικούς πυλώνες του παγκοσμίου περιβαλλοντικού κινήματος. Οι αναρίθμητες εκστρατείες άλλες φορές έχουν στεφθεί με επιτυχία και άλλες φορές έχουν προκαλέσει επικρίσεις για τις μεθόδους που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Σήμερα είναι αναμφίβολα το "καταδρομικό" του περιβαλλοντικού ακτιβισμού! Πως όμως έφτασε ως εκεί; Πως έγινε συνώνυμο της πράσινης συνείδησης και της πράσινης διαφήμισης; Το ΜΕΝ 24 παρουσιάζει πέντε σταθμούς στην ιστορία της οργάνωσης:
1. "Don't Make A Wave"
Το 1969, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποφάσισε να διεξάγει υπόγειες πυρηνικές δοκιμές στις Αλεούτιες νήσους κάτι που δημιούργησε φόβους για επικείμενο σεισμό και τσουνάμι. Περίπου δέκα χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν αποκλείοντας τα σύνορα Καναδά-ΗΠΑ με βασικό σύνθημα: Μη δημιουργήσετε κύμα.
Πολλοί από αυτούς τους διαδηλωτές ήταν μέλη της καναδικού σκέλους της οργάνωσης Sierra Club. Η αρχική τους πρόθεση να μεταβούν στο σημείο των πυρηνικών δοκιμών έβρισκε αντίθετη τη διοίκηση της οργάνωσης. Ακολούθως δημιούργησαν την επιτροπή "Don't Make A Wave" και ξεκίνησαν για τις Αλεούτιες Νήσους με ένα πλοίο με το όνομα "Greenpeace," ιδέα του συνιδρυτή της οργάνωσης Bill Darnell.
2. "Greenpeace"
Το Μάιο του 1972, η οργάνωση άλλαξε το επίσημο όνομα της σε "Greenpeace".
3. Η βύθιση του Rainbow Warrior
Η ναυαρχίδα της οργάνωσης "Rainbow Warrior" ήταν αγκυροβολημένη στο λιμάνι του Auckland (Νέα Ζηλανδία) το καλοκαίρι του 1985 με σκοπό να εμποδίσει πυρηνικές δοκιμένς στον ειρηνικό. Πράκτορες της γαλλικής υπηρεσίας πληροφοριών DGSE τοποθέτησαν ένα ζεύγος εκρηκτικών μηχανισμών στην καρίνα του πλοίου και το βύθισαν.
Αντιλαμβανόμενος την πρώτη έκρηξη ο φωτογράφος Fernando Pereira έσπευσε στο πλοίο για πάρει τον εξοπλισμό του και τελικά σκοτώθηκε από τη δεύτερη έκρηξη. Οι γάλλοι πράκτορες συνελήφηθησαν από τις αρχές της Νέας Ζηλανδίας και η επιχείρηση έγινε διεθνές σκάνδαλο. Ο Louis-Pierre Dillais κατηγορήθηκε ως ο εγκέφαλος της συνομωσίας ενώ το σκάνδαλο έπληξε το κύρος της γαλλικής κυβέρνησης και τον ίδιο τον Πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν.
3. Αποσχίσεις
Μετά από ένα σημαντικό αριθμό επιτυχιών στις δεκαετίες του 70 και 80 η Greenpeace άλλαξε προτεραιότητες και παρά το γεγονός ότι προσέλκυσε νέα μέλη, αποξένωσε πολλά από τα παλιά της στελέχη.
Ο Πάτρι Μουρ, ιδρυτικός μέλος και πρώην πρόεδρος της οργάνωσης, έφυγε μετά από δεκαπέντε χρόνια κατακρίνοντας την πολιτική εκφοβισμού και την «εγκατάλειψη της επιστήμης για χάρη του συναισθήματος και του εντυπωσιασμού». Ο Μουρ σήμερα προεδρεύει της εταιρείας Greenspirit Strategies Ltd. ενός οργανισμού υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης.
Ο Μπράντλι Έιντζελ, συντονιστής της Greenpeace σε θέματα τοξικών στις νοτιοδυτικές πολιτείες παραιτήθηκε όταν η Greenpeace αθέτησε συμφωνία να υποστήριξει τις κυβερνήσεις των ιθαγενών στις ΗΠΑ για να εμποδίσουν τη δημιουργία χώρων απόθεσης πυρηνικών αποβλήτων.
4. Η μάχη καλού-κακού
Ο Ρόμπερτ Χάντερ, ιδρυτικό μέλος της Greenpeace, επηρεασμένος από τις θεωρίες του γκουρού της επικοινωνίας Μάρσαλ Μακ Λούαν, κατάλαβε πολύ γρήγορα ότι εικόνες όπως η θανάτωση νεογνών φώκιας με ρόπαλα, η σφαγές δελφινιών και οι ριψοκίνδυνες επιχειρήσεις είχαν τεράστια απήχηση στο διεθνές κοινό αφού μετέτρεπαν σύνθετα ζητήματα σε μια μάχη μεταξύ καλού και κακού.
Το 1995, η Greenpeace κατάφερε να αποτρέψει τη βύθιση μια πλατφόρμας άντλησης πετρελαίου της Shell, υποχρεώνοντας την εταιρεία να την αποσυναρμολογήσει. Για το σκοπό αυτό έγινε κατάληψη της πλατφόρμας από ακτηβιστίες και ανάλυση των δεξαμενών της που έδειξε ότι υπήρχαν 110 φορές περισσότερα πετρελαιοειδή (5000 τόννοι) από τις εκτιμήσεις της Shell.
Πρόσφατα, το 2006, εξέδωσε τον «Οδηγό Πράσινων Ηλεκτρονικών» κατατάσσοντας τις εταιρείες ηλεκτρονικών με βάση τη χρήση τοξικών χημικών. Οι σκεπτικιστές επέκριναν τα απλοϊκά κριτήρια τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και κυρίως την κατάταξη με βάση δεδομένα που είναι δημοσίως γνωστά.
5. Ξέπλυμα χρήματος (;)
Το 2003 η μη κερδοσκοπική οργάνωση Public Interest Watch (PIW), κατηγόρησε το αμερικάνικο σκέλος της οργάνωσης για ξέπλυμα χρήματος, κατάχρηση συνδρομών και φοροδιαφυγή. Το αποτέλεσμα ήταν ένας τρίμηνος έλεγχος από τις οικονομικές υπηρεσίες των ΗΠΑ (IRS).
Το επίσημο πόρισμα των αρχών έκανε λόγω για έναν αριθμό διαφορών αλλά δεν αναίρεσε τις απαλλαγές φόρων από τα έσοδα της οργάνωσης.
Σήμερα είναι αναμφίβολα το "καταδρομικό" του περιβαλλοντικού ακτιβισμού! Πως όμως έφτασε ως εκεί; Πως έγινε συνώνυμο της πράσινης συνείδησης και της πράσινης διαφήμισης; Το ΜΕΝ 24 παρουσιάζει πέντε σταθμούς στην ιστορία της οργάνωσης:
1. "Don't Make A Wave"
Το 1969, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποφάσισε να διεξάγει υπόγειες πυρηνικές δοκιμές στις Αλεούτιες νήσους κάτι που δημιούργησε φόβους για επικείμενο σεισμό και τσουνάμι. Περίπου δέκα χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν αποκλείοντας τα σύνορα Καναδά-ΗΠΑ με βασικό σύνθημα: Μη δημιουργήσετε κύμα.
Πολλοί από αυτούς τους διαδηλωτές ήταν μέλη της καναδικού σκέλους της οργάνωσης Sierra Club. Η αρχική τους πρόθεση να μεταβούν στο σημείο των πυρηνικών δοκιμών έβρισκε αντίθετη τη διοίκηση της οργάνωσης. Ακολούθως δημιούργησαν την επιτροπή "Don't Make A Wave" και ξεκίνησαν για τις Αλεούτιες Νήσους με ένα πλοίο με το όνομα "Greenpeace," ιδέα του συνιδρυτή της οργάνωσης Bill Darnell.
2. "Greenpeace"
Το Μάιο του 1972, η οργάνωση άλλαξε το επίσημο όνομα της σε "Greenpeace".
3. Η βύθιση του Rainbow Warrior
Η ναυαρχίδα της οργάνωσης "Rainbow Warrior" ήταν αγκυροβολημένη στο λιμάνι του Auckland (Νέα Ζηλανδία) το καλοκαίρι του 1985 με σκοπό να εμποδίσει πυρηνικές δοκιμένς στον ειρηνικό. Πράκτορες της γαλλικής υπηρεσίας πληροφοριών DGSE τοποθέτησαν ένα ζεύγος εκρηκτικών μηχανισμών στην καρίνα του πλοίου και το βύθισαν.
Αντιλαμβανόμενος την πρώτη έκρηξη ο φωτογράφος Fernando Pereira έσπευσε στο πλοίο για πάρει τον εξοπλισμό του και τελικά σκοτώθηκε από τη δεύτερη έκρηξη. Οι γάλλοι πράκτορες συνελήφηθησαν από τις αρχές της Νέας Ζηλανδίας και η επιχείρηση έγινε διεθνές σκάνδαλο. Ο Louis-Pierre Dillais κατηγορήθηκε ως ο εγκέφαλος της συνομωσίας ενώ το σκάνδαλο έπληξε το κύρος της γαλλικής κυβέρνησης και τον ίδιο τον Πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν.
3. Αποσχίσεις
Μετά από ένα σημαντικό αριθμό επιτυχιών στις δεκαετίες του 70 και 80 η Greenpeace άλλαξε προτεραιότητες και παρά το γεγονός ότι προσέλκυσε νέα μέλη, αποξένωσε πολλά από τα παλιά της στελέχη.
Ο Πάτρι Μουρ, ιδρυτικός μέλος και πρώην πρόεδρος της οργάνωσης, έφυγε μετά από δεκαπέντε χρόνια κατακρίνοντας την πολιτική εκφοβισμού και την «εγκατάλειψη της επιστήμης για χάρη του συναισθήματος και του εντυπωσιασμού». Ο Μουρ σήμερα προεδρεύει της εταιρείας Greenspirit Strategies Ltd. ενός οργανισμού υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης.
Ο Μπράντλι Έιντζελ, συντονιστής της Greenpeace σε θέματα τοξικών στις νοτιοδυτικές πολιτείες παραιτήθηκε όταν η Greenpeace αθέτησε συμφωνία να υποστήριξει τις κυβερνήσεις των ιθαγενών στις ΗΠΑ για να εμποδίσουν τη δημιουργία χώρων απόθεσης πυρηνικών αποβλήτων.
4. Η μάχη καλού-κακού
Ο Ρόμπερτ Χάντερ, ιδρυτικό μέλος της Greenpeace, επηρεασμένος από τις θεωρίες του γκουρού της επικοινωνίας Μάρσαλ Μακ Λούαν, κατάλαβε πολύ γρήγορα ότι εικόνες όπως η θανάτωση νεογνών φώκιας με ρόπαλα, η σφαγές δελφινιών και οι ριψοκίνδυνες επιχειρήσεις είχαν τεράστια απήχηση στο διεθνές κοινό αφού μετέτρεπαν σύνθετα ζητήματα σε μια μάχη μεταξύ καλού και κακού.
Το 1995, η Greenpeace κατάφερε να αποτρέψει τη βύθιση μια πλατφόρμας άντλησης πετρελαίου της Shell, υποχρεώνοντας την εταιρεία να την αποσυναρμολογήσει. Για το σκοπό αυτό έγινε κατάληψη της πλατφόρμας από ακτηβιστίες και ανάλυση των δεξαμενών της που έδειξε ότι υπήρχαν 110 φορές περισσότερα πετρελαιοειδή (5000 τόννοι) από τις εκτιμήσεις της Shell.
Πρόσφατα, το 2006, εξέδωσε τον «Οδηγό Πράσινων Ηλεκτρονικών» κατατάσσοντας τις εταιρείες ηλεκτρονικών με βάση τη χρήση τοξικών χημικών. Οι σκεπτικιστές επέκριναν τα απλοϊκά κριτήρια τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και κυρίως την κατάταξη με βάση δεδομένα που είναι δημοσίως γνωστά.
5. Ξέπλυμα χρήματος (;)
Το 2003 η μη κερδοσκοπική οργάνωση Public Interest Watch (PIW), κατηγόρησε το αμερικάνικο σκέλος της οργάνωσης για ξέπλυμα χρήματος, κατάχρηση συνδρομών και φοροδιαφυγή. Το αποτέλεσμα ήταν ένας τρίμηνος έλεγχος από τις οικονομικές υπηρεσίες των ΗΠΑ (IRS).
Το επίσημο πόρισμα των αρχών έκανε λόγω για έναν αριθμό διαφορών αλλά δεν αναίρεσε τις απαλλαγές φόρων από τα έσοδα της οργάνωσης.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου