Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Μύθοι και επιστήμη

Το σινικό τείχος φαίνεται από το διάστημα, το χασμουρητό είναι κολλητικό, τα ζώα μπορούν να προβλέψουν φυσικές καταστροφές και … ο γάιδαρος πετάει. To Ανωνυμο καταρρίπτει τους πιο δημοφιλείς μύθους που κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα.

Και τι δεν άκουσαν τα αυτάκια μας όταν είμαστε μικροί. Ότι το σινικό τείχος φαίνεται από το διάστημα, οι τσίχλες δε διασπώνται στο στομάχι, οι γάτες έχουν έκτη αίσθηση, προβλέπουν σεισμούς και άλλα πολλά.



Κάποια ίσως τα «ερμηνεύσαμε» και μόνοι μας... με τον τρόπο που τα ερμηνεύσαμε, αλλά αργότερα κάποια εξίσου «ενημερωμένη» άποψη ήρθε να «επιβεβαιώσει» την πλάνη μας. Και χρειάστηκε να φτάσουμε σε μεγάλη ηλικία για να διαπιστώσουμε πόσο αναληθείς είναι κάποιες ψευτοεπιστημονικές διαδόσεις που ακούμε καθημερινά.

Γι’ αυτό το Ανωνυμο παρουσιάζει και καταρρίπτει τους πιο δημοφιλείς «επιστημονικούς» μύθους.

Μύθος: Το χασμουρητό «κολλάει»
Αλήθεια: Από εμπειρία και μόνο είναι δύσκολο να πει κανείς ότι αυτό είναι ψέματα. Ωστόσο, αν υπάρχει καποια βάση, δεν πρόκειται σε κάποιο μικρόβιο αλλά για ψυχολογικούς λόγους. Η μίμηση συμπεριφορών είναι πολύ κοινό φαινόμενο ακόμα και στα ζώα. Οι χιμπατζήδες μιμούνται και αυτοί τα χασμουρητά της ομάδας τους.

Μύθος: Το σινικό τοίχος είναι η μόνη κατασκευή που φαίνεται από το διάστημα
Αλήθεια: Ο δημοφιλής αυτός μύθος κυκλοφορεί σε διάφορες εκδοχές. Η πραγματικότητα είναι ότι το Σινικό Τείχος δε φαίνεται από το φεγγάρι, ούτε καν από το διάστημα. Οι αστροναύτες μπορούν να παρατηρήσουν το τείχος από χαμηλή τροχιά και μαζί με αυτό πολλές άλλες κατασκευές όπως οι πυραμίδες της Γκίζα και μεγάλα αεροδρόμια.

Μύθος: Οι εποχές οφείλονται στην ελλειπτική τροχιά της Γης
Αλήθεια: Όταν στο βόρειο ημισφαίριο είναι καλοκαίρι στο νότιο είναι χειμώνας. Και αντίστροφα. Η απόσταση όμως της Γης από τον Ήλιο είναι η ίδια σε κάθε ημισφαίριο και σε κάθε εποχή. Οι εποχές οφείλονται στην μετατόπιση του άξονα περιστροφής της Γης. Το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο οι ακτίνες πέφτουν πιο κάθετα από ότι το χειμώνα εξαιτίας αυτής της ιδιομορφίας. Το αντίθετο συμβαίνει στο νότιο ημισφαίριο. Η ελλειπτική τροχιά της γης έχει πολύ μικρή συμμετοχή σε μεταβολές της θερμοκρασίας.

Μύθος: Οι τσίχλες δεν αφομοιώνονται από τον οργανισμό
Αλήθεια: Αν αυτό ήταν αλήθεια θα μπορούσαμε σχετικά εύκολα να το διαπιστώσουμε… Είναι σίγουρα πιο δύσκολο για το πεπτικό σύστημα να διασπάσει τις τσίχλες σε σχέση με άλλες τροφές αλλά αυτό δε σημαίνει ότι απολαμβάνουν ειδικής μεταχείρισης. Το πιθανότερο είναι ότι ο μύθος αυτό έχει επινοηθεί για να φοβίσει τα παιδιά και να μην τρώνε τσίχλες. Όπως και να μην τις καταπίνουν.

Μύθος: Τα ζώα μπορούν να προβλέψουν καταστροφές
Αλήθεια: Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι τα ζώα κατέχουν τη μυστηριώδη 6η αίσθηση που τους επιτρέπει να προβλέπουν φυσικές καταστροφές. Όντως οι αισθήσεις τους είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές και τα βοηθούν να προσανατολίζονται σε ένα πολύ αποπροσανατολιστικό περιβάλλον. Σε φυσικές όμως καταστροφές τα ζώα έχουν και αυτά απώλειες και αν όντως διαθέτουν την έκτη αίσθηση μάλλον δε τα βοηθάει και πολύ.

Μύθος: Οι γάτες προσγειώνονται πάντα στα πόδια τους
Αλήθεια: Οι γάτες που πέφτουν από μεγάλο ύψος έχουν την ικανότητα να προσγειώνονται ομαλά στα πόδια τους. Μόνο που όταν πέφτουν από μικρό ύψος και με τα πόδια προς τα πάνω είναι δύσκολο να προλάβουν να γυρίσουν το σώμα τους και να προσγειωθούν με τα πόδια.

Μύθος: Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν μόνο το 10 % του εγκεφάλου τους
Αλήθεια: Το διδαχθήκαμε στο σχολείο, μας το παν οι μανάδες μας και ο μύθος αυτός κυκλοφορεί για πάνω από εκατό χρόνια. Με την τεχνολογία απεικόνισης MRI, όμως έχει αποδειχθεί ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το μεγαλύτερο μέρος του εγκεφαλικού τους φλοιού ακόμη και όταν μισοκοιμούνται.

Μύθος: Τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου δεν αναγεννιόνται
Αλήθεια: Το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης του νευρικού συστήματος πραγματοποιείται στην παιδική ηλικία αλλά αυτό δε σημαίνει ότι η ανάπτυξη τελειώνει εκεί. Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι τα νευρικά κύτταρα συνεχίζουν αν αυξάνονται και να αλλάζουν μετά την ενηλικίωση. Και οι πιο σύνθετες διανοητικές λειτουργίες που αναπτύσσουν οι άνθρωποι σε ώριμη ηλικία οφείλονται ακριβώς σε αυτές τις αλλαγές.

Μύθος: Στο διάστημα υπάρχει έλλειψη βαρύτητας
Αλήθεια: Η βαρύτητα υπάρχει παντού ακόμα και στο διάστημα. Ο όρος έλλειψη βαρύτητας ευθύνεται για αυτή τη δημοφιλή παρανόηση. Η βαρύτητα φυσικά μειώνεται όσο αυξάνει η απόσταση από τη Γη αλλά δεν εξαφανίζεται ποτέ. Στην πραγματικότητα οι αστροναύτες βρίσκονται σε μια διαρκή ελεύθερη πτώση προς τη Γη αλλά το ίδιο συμβαίνει και για το διαστημικό όχημα στο οποίο βρίσκονται. Έτσι φαίνεται ότι κινούνται χωρίς βαρύτητα μέσα σε αυτό. Ο μοναδικός λόγος για τον οποίο το όχημα και οι αστροναύτες παραμένουν σε κάποιο ύψος από τη Γη είναι ότι βρίσκονται σε μια δορυφορική τροχιά γύρω από αυτή και έτσι επιβραδύνεται η πτώση τους.

Μύθος: Τα νύχια και οι τρίχες μεγαλώνουν μετά το θάνατο
Αλήθεια: Αν και πολλά κύτταρα παραμένουν ζωντανά για ένα πολύ μικρό διάστημα μετά τον οργανικό θάνατο, το γεγονός ότι οι νεκροί βγάζουν τρίχες είναι απλώς μια οφθαλμαπάτη. Το δέρμα μετά το θάνατο αφυδατώνεται και μαζεύεται αποκαλύπτοντας περισσότερες τρίχες και νύχια.

Μύθος: Οι άντρες σκέφτονται το σεξ κάθε εφτά δευτερόλεπτα
Αλήθεια: Είναι αλήθεια ότι οι άντρες σκέφτονται το σεξ συχνά εξαιτίας του ένστικτου της αναπαραγωγής. Ωστόσο δεν υπάρχει επιστημονικός τρόπος να μετρήσει κανείς πόσο συχνά γίνεται αυτό. Και ευτυχώς για τον παγκόσμιο πληθυσμό, τα εφτά δευτερόλεπτα φαίνεται να είναι ένας πολύ μικρός χρόνος.

Μύθος: Ένα κέρμα που πέφτει από ένα ψηλό κτίριο μπορεί να σκοτώσει άνθρωπο
Αλήθεια: Θα μπορούσε να είναι αλήθεια αν δεν υπήρχε…ατμόσφαιρα. Στο κενό, σώματα που πέφτουν από ψηλά αναπτύσσουν ταχύτητα που είναι ανεξάρτητη από το βάρος τους και το σχήμα τους. Στον αέρα η ταχύτητα που αναπτύσσουν εξαρτάται φυσικά από το ύψος αλλά και το πόσο αεροδυναμικό είναι το σχήμα τους. Και τα κέρματα είναι ελάχιστα αεροδυναμικά. Ένα κέρμα λοιπόν που πέφτει από ένα ψηλό κτίριο μπορεί να «τσιμπήσει» έναν άνθρωπο αλλά όχι να του προκαλέσει θάνατο.

Μύθος: Το στόμα του ανθρώπου είναι πιο καθαρό από του σκύλου
Αλήθεια: Αν και έχουν το συνήθειο να γλύφουν ότι βρίσκουν μπροστά τους και πράγματα που ο άνθρωπος δεν θα τολμούσε καν, το στόμα των σκύλων είναι όσο καθαρό είναι και των ανθρώπων. Ή καλύτερα διαφορετικό. Αφενός, οι μικροοργανισμοί της στοματικής κοιλότητας είναι εξαιρετικά ειδικοί για κάθε οργανισμό και αφετέρου κάθε οργανισμός έχει ευαισθησία σε διαφορετικούς παθογόνους μικροοργανισμούς.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More