Το rock είναι ένα μουσικό κίνημα με άπειρες καλλιτεχνικές μορφές που στέγασαν στο μισό αιώνα της ύπαρξής του όλες τις διαφορετικές τάσεις
στη σύνθεση, την ερμηνεία και την εκτέλεση. Η ιδιοσυγκρασία του rock είναι στην πλειοψηφία της φιλελεύθερη, προοδευτική, αλλά και επαναστατική, αντισυμβατική και βαθιά πολιτική.
Από τα πρώτα χρόνια του, στη δεκαετία του ’60, το rock ταρακούνησε θεσμούς, αμφισβήτησε πραγματικότητες και υιοθέτησε τη δική του καινούργια κουλτούρα, απευθυνόμενο στον ψυχισμό – κυρίως – των νέων, με αποτέλεσμα να αποκτήσει πολύ γρήγορα μια πρωτόγνωρη δημοφιλία.
Σε αυτό τον ιδιαίτερο μουσικό κόσμο, αν κάτι προκαλεί εντύπωση, είναι ο πολύ μικρός αριθμός της γυναικείας παρουσίας. Σε άλλα μουσικά είδη, όπως η folk, η disco, η pop και η country, οι γυναίκες πρωταγωνιστούν. Ίσως ο χαρακτήρας τουΔημοσίευση ανάρτησης rock, σκληρός, δυναμικός, συχνά βίαιος μέχρι και άγριος, δύσκολα συμβαδίζει με τα γυναικεία χαρακτηριστικά. Όμως διαχρονικά, υπάρχουν οι παρουσίες αυτές που ανατρέπουν το συγκεκριμένο επιχείρημα και καλύπτουν όλο το φάσμα στις διαφορετικές φόρμες της rock μουσικής.
Από τα blues της Janis Joplin στα παραμύθια της Kate Bush και από την ποίηση της Patti Smith στην ψυχεδέλεια της Grace Slick και το μελωδικό punk της Siouxsie Sioux, η διαδρομή είναι μεγάλη και οι ήχοι της καθηλώνουν κυριολεκτικά τον ακροατή.
1. Janis Joplin
Όνομα: Janis Lyn Joplin
Γεννήθηκε: 19-1-1943 στο Τέξας, πέθανε στις 4-10-1970 στο Λος Άντζελες
Μουσικά είδη: Ψυχεδελικό rock, blues, rhythm & blues, soul
Μουσικά σχήματα: Big Brother & the Holding Company, Kozmic Blues Band, Full Tilt Boogie Band
Η απόλυτη ιέρεια του rhythm & blues, η μοναδική λευκή ερμηνεύτρια που δικαιωματικά στάθηκε δίπλα στη Billie Holiday, στη Bessie Smith και στην Aretha Franklin, η πρώτη γυναίκα ροκ σταρ, η πλήρης ενσάρκωση της hippie αντικουλτούρας στη μουσική. Η Janis Joplin ταξίδεψε τις φόρμες του blues πέρα από τα συμβατικά φωνητικά όρια, πλαισίωσε τις διονυσιακές κραυγές της με δυο από τις κορυφαίες rhythm & blues μπάντες της εποχής και «έκλεισε» το μεγαλείο των αυθεντικών, ηλεκτρικών δωδεκάμετρων μέσα σε τέσσερα LPs, που συγκεντρώνουν τη διαδρομή από τη soul και την ψυχεδέλεια, μέχρι το «λευκό» blues και τον θάνατο.
Ανήσυχο πνεύμα από μικρή, μεγάλωσε με τα τραγούδια της Odetta Holmes και της Big Mama Thornton και στα 20 της έφυγε για το San Francisco, όπου άρχισε να ηχογραφεί blues με διάφορους μουσικούς και παραγωγούς. Εκεί γνωρίστηκε με όλων των ειδών τα ναρκωτικά – με ιδιαίτερη έφεση στις αμφεταμίνες, το LCD και την ηρωίνη, εκτός φυσικά του αγαπημένου της Southern Comfort.
Το 1967 έπαιξε στο Monterey Pop Festival μαζί με τους Big Brother & the Holding Company, αφήνοντας άφωνους κοινό και κριτικούς. Ένα χρόνο αργότερα, με την κυκλοφορία του 2ου LP της, «Cheap Thrills», γνώρισε τον απόλυτο θρίαμβο στις δυο μεριές του Ατλαντικού. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με σημαντικούς μουσικούς (Mike Bloomfield, Nick Gravenites, Jimi Hendrix), πήρε μέρος στο Woodstock, βρήκε καινούργια μπάντα (Full Tilt Boogie Band) και πριν ολοκληρώσει το «Pearl», παραδόθηκε ολοκληρωτικά στην εξάρτησή της στα drugs και το αλκοόλ, πεθαίνοντας από overdose ηρωίνης στις 4 Οκτωβρίου του 1970. Τρεις μέρες πριν είχε κάνει την τελευταία της ηχογράφηση, το α καπέλα αξεπέραστο «Mercedes Benz», ενώ την ημέρα του θανάτου της ήταν προγραμματισμένο να βάλει τα φωνητικά στη σύνθεση του Nick Gravenites, «Buried alive in the blues»…
2. Patti Smith
Όνομα: Patricia Lee Smith
Γεννήθηκε: 30-12-1946 στο Σικάγο
Μουσικά είδη: Protopunk, punk, post – punk, alternative rock
Μουσικά σχήματα: Patti Smith Group
Η Patti Smith αποφάσισε από μικρή ότι η θρησκεία δεν κάλυπτε τις ανησυχίες της. Στα 21 της άφησε πίσω το χωριό της και την ανατροφή της και αναζήτησε διέξοδα στην πολυσυλλεκτική κουλτούρα της Νέας Υόρκης των 70ties. Εκεί η Patti, που θα ήθελε να είναι μετενσάρκωση του Ρεμπό, γνωρίστηκε με τους Velvet Underground και τον Allen Ginsberg, άρχισε να κινείται στο ποιητικό και μποέμ περιβάλλον της πόλης απαγγέλλοντας τους στίχους της στα κλαμπ, ενώ τη συνόδευε μερικές φορές στην κιθάρα ο δημοσιογράφος Lenny Kaye.
Έτσι σιγά – σιγά άρχισε να «ντύνει» τους στίχους της με μουσική, επιλέγοντας μίνιμαλ μοτίβα και απλές φόρμες με δυο – τρία ακόρντα, απαλλαγμένα από αχρείαστες μελωδίες και συμβατικές αρμονίες. Έπεισε τον John Cale των Velvet να κάνει την παραγωγή στον 1ο δίσκο της, με αποτέλεσμα ένα από τα πλέον αριστουργηματικά και πρωτοποριακά LP της δεκαετίας του ’70. Το «Horses» κυκλοφόρησε το 1975 και έδωσε στην Smith – δικαίως – την προσωνυμία της «Godmother of Punk».
Το «Horses» συνδύασε σε μια υπέροχη σύνθεση, ποιητικές απαγγελίες, μυστικιστική έμπνευση και τις πρωτόγονες σκληρές μορφές του ροκ, που πολύ σύντομα θα έβρισκαν ιδεολογικοπολιτικό πλαίσιο στο κίνημα του punk. Ο δίσκος ξεκινάει με μια διασκευή της «Gloria» του Van Morrison και η Smith από τον πρώτο κιόλας στίχο οριοθετεί τα πιστεύω της απέναντι στην αστική πραγματικότητα, λέγοντας ξεκάθαρα «Jesus died for somebody's sins, but not mine», μην αφήνοντας το παραμικρό περιθώριο παρερμηνείας των προθέσεών της. Από εκεί αρχίζει ένα ανατρεπτικό ταξίδι μέσα στο χρόνο για μια ερμηνεύτρια και πάνω απ’ όλα ποιήτρια – συνθέτρια, με απόλυτη συνέπεια τόσο στην ευαισθησία όσο και στη σύγκρουση με κάθε τι αντιδραστικό.
Η Patti Smith παραμένει μέχρι σήμερα μια αυθεντική αγωνίστρια – ακτιβίστρια του rock, έχοντας επηρεάσει την πορεία και τη διαμόρφωσή του όσο λίγοι άλλοι.
3. Grace Slick
Όνομα: Grace Barnett Wing
Γεννήθηκε: 30-10-1939 στο Σικάγο
Μουσικά είδη: Ψυχεδελικό rock, acid rock, pop rock
Μουσικά σχήματα: The Great Society, Jefferson Airplane, Jefferson Starship
Στην ευλογημένη μουσική σκηνή του San Francisco γεννήθηκε στα μέσα των 60ties το κίνημα της ψυχεδέλειας. Εκεί η νεολαία πήρε το λόγο με ριζοσπαστικότερο τρόπο από ότι στο Λίβερπουλ και στο Λονδίνο και δημιούργησε τη δική της κουλτούρα. Ατημέλητη, χαμογελαστή, ζαμανφουτίστικη, μαστουρωμένη, αυτή ήταν η χίπικη κοινότητα με τη δική της, ξεχωριστή ενέργεια στη δυτική ακτή των ΗΠΑ.
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες – γεμάτες παραισθησιογόνα, λουλούδια και αγάπη – εμφανίστηκε η μπάντα των Jefferson Airplane το 1965, πειραματιζόμενη με τον παλλόμενο ηλεκτρισμό, τα στροβοσκοπικά φώτα, τους ψυχεδελικούς στίχους και τους ατελείωτους αυτοσχεδιασμούς στα live, εγκαινιάζοντας – μαζί με τους Grateful Dead του Jerry “Captain Trips” Garcia – την «εποχή του Υδροχόου».
Ένα χρόνο αργότερα, το 1966, η τραγουδίστρια των Great Society – και πρώην μοντέλο – Grace Slick, άφησε τη μπάντα της και προσχώρησε στους Jefferson, προσφέροντάς τους τα δυο μαγικά «χαλιά» πάνω στα οποία στηρίχτηκε το «Surrealistic Pillow», ένα από τα κορυφαία LP του ψυχεδελικού ροκ. Οι συνθέσεις της Slick, «Somebody to love» και «White Rabbit», τραγουδισμένες με την υπέροχη κοντράλτο φωνή της, έδωσαν ταυτότητα σε ολόκληρη τη σκηνή του San Francisco και αποτέλεσαν αξεπέραστους σταθμούς στα μουσικά φεστιβάλ του Monterey και του Woodstock.
Η Grace Slick συνέχισε την καριέρα της με τους Jefferson Starship μέχρι το 1988, όταν και αποσύρθηκε από τη ροκ σκηνή, παραμένει όμως μέχρι σήμερα ένα από τα σύμβολα του «Summer of Love». Η φωνή της αλλά και η σκηνική της παρουσία, επηρέασαν μεγάλες ερμηνεύτριες του ροκ, όπως η Stevie Nicks, η Patti Smith, η Sandy Denny και η Dolores O’ Riordan, ανοίγοντας – μαζί με την Janis Joplin – το δρόμο για την καθιέρωση της front woman στις ροκ μπάντες.
4. Siouxsie Sioux
Όνομα: Susan Janet Ballion
Γεννήθηκε: 27-5-1957 στο Κέντ της Αγγλίας
Μουσικά είδη: Punk, post – punk, new wave, gothic, alternative rock
Μουσικά σχήματα: Siouxsie & the Banshees, The Creatures
Μεγαλώνοντας σε ένα δύσκολο περιβάλλον, με ένα πατέρα αλκοολικό που πέθανε όταν η ίδια ήταν 14, η Siouxsie αποτραβήχτηκε στον εαυτό της, βρίσκοντας καταφύγιο στις μουσικές των Velvet Underground, Stooges, David Bowie και Roxy Music. Στην εφηβεία της υιοθέτησε την punk κουλτούρα και έγινε groupie των Sex Pistols, με τους οποίους εμφανίστηκε στην τηλεόραση το 1976, στην ιστορική εκπομπή του Bill Grundy, ο οποίος θέλησε να τη φλερτάρει, εισπράττοντας από τον Steve Jones το «καταδικαστικό» για τη συνέχεια της καριέρας της μπάντας, «dirty fucker».
Την ίδια χρονιά σχημάτισε μαζί με τον μπασίστα φίλο της Steven Severin τους Siouxsie & the Banshees και δυο χρόνια αργότερα, το 1978, κυκλοφόρησε το ντεμπούτο LP της μπάντας, «Scream», ένας δίσκος που διαφοροποιήθηκε σημαντικά από τους κανόνες του punk, όχι όμως κι από τις απαιτήσεις του.
Οι στίχοι συνέχισαν να είναι ανατρεπτικοί, το ίδιο και τα όργανα, όμως μελωδικές φόρμες έκαναν την εμφάνισή τους στις συνθέσεις του ντουέτου, θέλοντας κυρίως να αναδείξουν τη μεγάλη δύναμη της μπάντας: την υπέροχη, ακαλλιέργητη αλλά και συγχρόνως μαγική μέτζο σοπράνο φωνή της Siouxsie. Οι δυνατότητες των Banshees έγιναν απεριόριστες και αποτέλεσαν σταθμό στο punk, αφού ήταν η πρώτη φορά που στη συγκεκριμένη μουσική πρωταγωνιστούσαν τα φωνητικά και όχι τα ουρλιαχτά. Η ποικιλία και ο μουσικός πλούτος θεωρήθηκαν από τους φανατικούς ως προδοσία.
Επρόκειτο όμως απλά για την ανάγκη του γκρουπ να βρει μια βιώσιμη έξοδο, κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη και στους Clash με το «London Calling». Οι Siouxsie & the Banshees κατάφεραν να εξασφαλίσουν μαζί με άλλους τη συνέχεια του punk, επικυρώνοντας την εκρηκτική του υφή μέσα από ένα μεταβατικό χαρακτήρα, που σταδιακά οδήγησε στο post punk και στο new wave, αλλά και σε πιο περίτεχνους μουσικούς διαδρόμους, όπως το gothic και το alternative rock. Σε όλες αυτές τις αναζητήσεις, η Siouxsie υπήρξε πάντοτε πρωτοπόρος, χαρίζοντας απλόχερα επιρροές στην πορεία και διαμόρφωση του σύγχρονου ροκ των 80ties και 90ties.
5. Kate Bush
Όνομα: Catherine Bush
Γεννήθηκε: 30-7-1958 στο Κέντ της Αγγλίας
Μουσικά είδη: Art rock, alternative rock, pop rock
Μουσικά σχήματα: –
Η Catherine μεγάλωσε στο ιδανικό καλλιτεχνικό περιβάλλον, αφού η μητέρα της ήταν χορεύτρια, ο πατέρας της πιανίστας, ο ένας αδερφός της, κατασκευαστής μουσικών οργάνων και ο άλλος, ποιητής και φωτογράφος. Η ίδια από μικρή άρχισε να γράφει τραγούδια, «στολίζοντάς» τα με την υπέροχη, σπάνια σοπράνο φωνή της. Οι κέλτικες ρίζες της, η ταξιδιάρικη ευαισθησία της, οι αφηγηματικές της συνθέσεις και τα ονειρικά της φωνητικά, τη μεταμόρφωσαν στη νεράιδα του art rock, μια καινούργια εναλλακτική πρόταση απέναντι στο punk που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στη Βρετανία.
Όταν ένα demo της έπεσε στα χέρια του David Gilmour των Pink Floyd, όλα πήραν το δρόμο τους. Ο Gilmour, εντυπωσιασμένος από όσα άκουσε, έπεισε την ΕΜΙ να της προσφέρει συμβόλαιο και τρία χρόνια αργότερα η 19χρονη Bush κυκλοφόρησε το 1ο LP της «The Kick inside» (1978), εντυπωσιάζοντας το μουσικό κοινό με τη γεμάτη ρομαντισμό progressive πρότασή της. Η Kate έγινε έτσι η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε την κορυφή του βρετανικού τσαρτ με δική της σύνθεση.
Την επόμενη χρονιά πραγματοποίησε τη μοναδική περιοδεία της καριέρας της, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές για την εκπληκτική της σκηνική παρουσία με τους κέλτικους χορούς και τις θεατρικές της ερμηνείες. Στη συνέχεια περιπλανήθηκε σε όλα τα μονοπάτια του art rock, εμπλούτισε τις μουσικές της φόρμες με έθνικ στοιχεία από ολόκληρο τον κόσμο, διατηρώντας παράλληλα αναλλοίωτο το προσωπικό της στιλ και τη μοναδική της ικανότητα να «στεγάζει» τα παραμύθια της μέσα στο πεντάγραμμο. Η συνολική μουσική της παρουσία επηρέασε βαθύτατα ολόκληρη τη βρετανική σκηνή – και όχι μόνο – οριοθετώντας μαζί με άλλες σπουδαίες μπάντες των 70ties το νέο κύμα του alternative rock.
Θα ακολουθησει αφιερωμα με τους καλυτερους τραγουδιστες αλλα και με τα πιο influental συγκοτηματα
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου